Site logo
searchclose
Artikelen
Vacatures
Bedrijven
search
add
Banner

Bouw een school voor het onderwijs van de toekomst

Door Redactie Nationale Bouwgids
schedule 14 min
location_on [xx]km
Bouw een school voor het onderwijs van de toekomst
Vijf jaar geleden werd in Wouw gestart met de planvorming voor een nieuw kindcentrum in Wouw. Schooldirecteur Rini Damen en zijn team waren op zoek naar een ander type onderwijs, maar hadden tijd nodig om nieuwe ideeën uit te laten kristalliseren. Het ‘traditioneel gekaderde’ ontwerp- en bouwproces klopte echter al aan de deur. Daarom gingen HEVO en het schoolbestuur op zoek naar een alternatief proces waarin door de strikte bouwkaders los te laten ruimte ontstond voor de ontwikkeling van het onderwijsconcept én het schoolgebouw. Dat meldt de HEVO.

KPO Kindcentrum De Stappen in Wouw doet in niets denken aan een traditionele school. Geen gangen, geen lokalen, maar een grote, lichte open ruimte met veel speelse elementen, zoals een klimmuurtrap. Er zijn zitjes waar kinderen gezamenlijk les krijgen, rustige hoekjes waar ze zelf aan het werk kunnen en plekken om samen te werken. Directeur Rini Damen: "We wilden af van het klassikale schoolsysteem. Niet alle kinderen van dezelfde leeftijd hebben hetzelfde niveau en we willen graag ieder kind individueel aandacht geven. Hoe we die nieuwe onderwijsvisie precies moesten vormgeven, wisten we nog niet. Terwijl we begonnen met het bouwproces, ging het schuifje steeds meer naar rechts: van klassikaal lesgeven naar een systeem dat rekening houdt met de talenten van kinderen. Daarom wilden we ook graag ruimten die een flexibele manier van lesgeven mogelijk maken."

Nieuw onderwijsconcept 

Vijf jaar geleden was de onderwijsvisie van De Stappen nog niet uitgekristalliseerd, maar moest wel al met het programma- en ontwerpproces worden begonnen. Wouter Houët, senior adviseur, en Arthur van Kempen, senior projectmanager, bedachten dat er in de ontwerpfase nog ruimte moest zijn om aanpassingen te doen en om het nieuwe onderwijsconcept verder te ontwikkelen. Arthur van Kempen: "Kindcentrum De Stappen was de inspiratie voor het Mijn School -concept van HEVO. In dit concept gaan we niet stapsgewijs van een Programma van Eisen naar de ontwerpfase en vervolgens naar de bouwfase, maar organiseren we een veel vormvrijer proces. In de ontwerpfase van De Stappen hebben we het schoolteam laten zien wat er mogelijk is. De teamleden zijn tekentechnisch meegenomen in de kansen en potentie, hebben referenties bezocht en we hebben inzicht gegeven met welke materialen en gebouwindelingen gewerkt kan worden. Door zaken te verbeelden ontstaan nieuwe inzichten."

Open concept 

"Een nieuw schoolgebouw is hét moment voor onderwijsvernieuwing", zegt Kees Mens, schoolbestuurder bij KPO. "Dat is ook nodig, omdat er te weinig personeel is en we kinderen graag individuele aandacht willen geven. Niet iedereen in het team van De Stappen was direct enthousiast over de nieuwe visie op onderwijs die zou resulteren in een schoolgebouw zonder klaslokalen. We zijn gaan kijken bij jenaplanschool De Spaaihoeve in Eindhoven, een school die ook werkt met een open concept. Toen we zagen hoe daar werd lesgegeven, en we de enthousiaste verhalen van de leerkrachten hoorden, was iedereen voor de nieuwe onderwijsvorm en het werken in een open ruimte gewonnen."

KPO richtte een stichting op zodat ze naast regulier onderwijs ook kinderopvang kan aanbieden. Daardoor kunnen kinderen van nul tot twaalf jaar terecht bij De Stappen. Het voordeel is dat het onderwijzend personeel de kinderen van kleins af aan kan volgen.

Units 

In het basisonderwijs wordt gewerkt in units. Kinderen van vier tot zes jaar zitten in een unit bij elkaar, hetzelfde geldt voor kinderen van zeven tot tien jaar en kinderen van elf en twaalf jaar. Een dag begint met een samenkomst van de stamgroep waarin het kind zit. Dan wordt besproken wat de kinderen die dag gaan doen en vervolgens legt de leerkracht de lesstof uit. Sommige kinderen gaan dan naar een andere groep in hun unit om instructie bij te wonen die bij hun niveau past. Daarna gaan de kinderen aan de slag: zelfstandig of samen met anderen.

Verminderen van werkdruk 

Rini Damen: "Op het eerste gezicht lijkt het misschien chaotisch, maar het onderwijs is strakker georganiseerd dan wanneer er klassikaal wordt lesgegeven. We hebben de kinderen ook veel beter in beeld omdat we met alle leerkrachten van een unit naar een leerling kijken. Het unitteam bespreekt de kinderen en de lessen na elke werkdag een half uur. De leerkrachten zijn blij dat het eindelijk weer over onderwijs gaat en niet over administratie, groepsplannen en hoe druk het is. Ik verwacht dat deze manier van lesgeven op termijn de werkdruk gaat verminderen. Dat de kinderen floreren merken we nu al. Onlangs hadden we een ouderavond en van alle kanten hoorden we dat de kinderen heel enthousiast thuiskomen. Ze zijn vrolijker, vertellen meer en zijn gemotiveerder. Dat is fantastisch om te horen."

Duurzaamheid 

Op het gebied van duurzaamheid is De Stappen ook heel innovatief. Gedurende het ontwerpproces kreeg HEVO de ruimte voor meer ambitie. Arthur van Kempen: "Dit is duurzaamheid boven het maaiveld!" Uitgangspunt was om een duurzaamheidsscore van GPR 7,5 te halen, uiteindelijk is een score van 8,2 bereikt door te focussen op duurzamer materiaalgebruik. Zo is de hele school, met uitzondering van de stalen kolommen, van hout gemaakt.

Hout

Kees Mens: "In het begin waren we wat huiverig voor zoveel hout. Wordt dat niet heel erg lawaaierig als driehonderd kinderen les krijgen? Daarom is er veel geïnvesteerd in de akoestiek, met een geweldig resultaat. Er heerst hier rust. De Stappen is qua bouwconcept en onderwijsmethode de innovatiefste school van KPO. We hebben 21 scholen, waarvan er 10 toe zijn aan een nieuw gebouw. Reken maar dat al die directeuren en schoolteams nieuwsgierig zijn naar dit concept en een kijkje komen nemen. Het onderwijswereldje is behoudend, maar als ze hier rondlopen en praten met de leerkrachten verbaast het me niets als ze razend enthousiast worden. De Stappen zal gaan werken als een vliegwiel."

Door: Nationale Bouwgids
Beeld: HEVO

14 december '23 (13:01)

Bouw van datacenter Google in Winschoten formeel gestart

In het Groningse Winschoten is donderdag formeel de bouw gestart van een nieuw datacenter van Google. Het wordt een 'satelliet' van het grote complex in de Eemshaven in dezelfde provincie. Google steekt naar eigen zeggen 600 miljoen euro in het nieuwe gebouw. Het zou enkele tientallen banen opleveren.

01 november '23 ( 8:32)

Verduurzaming bedrijventerreinen komt nauwelijks van de grond

De verduurzaming van bedrijventerreinen in Nederland komt nauwelijks van de grond, zegt de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in een nieuw advies aan de regering. Bedrijventerreinen moeten volgens de adviesraad niet meer worden gezien als een stuk grond met bedrijfspanden, maar als een verzameling ondernemers die samen een geheel vormen. Voor veel verduurzamingsmaatregelen is samenwerken namelijk efficiënter, goedkoper of zelfs onmisbaar, schrijft de Rli.

24 oktober '23 ( 6:09)

Organisaties minder klimaatambitieus door hoge energieprijzen

Het aantal belangrijke innovaties bij Nederlandse bedrijven laat al drie jaar een dalende lijn zien. Bedrijven lijken zich nu vooral te richten op kleinschalige verbeteringen van bestaande producten en diensten. Dat concluderen onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam in een dinsdag verschenen rapport.

23 oktober '23 (21:09)

Externe adviseurs bekijken verduurzamingsplannen Tata Steel

Economieminister Micky Adriaansens laat twee externe adviseurs, Hans Wijers en Frans Blom, kijken naar de verduurzamingsplannen waarmee Tata Steel volgende week komt. Het is de bedoeling dat zij ook alternatieven gaan onderzoeken. De demissionaire bewindsvrouw wil zich er zo van verzekeren dat uiteindelijk de best mogelijke aanpak wordt gekozen.

13 oktober '23 ( 9:39)

Haags gebouw van Universiteit Leiden dicht om veiligheidsrisico

DEN HAAG (ANP) - Een gebouw van de Universiteit Leiden in de stad Den Haag blijft vrijdag de hele dag dicht vanwege "een verhoogd veiligheidsrisico". De universiteit meldt niet wat het risico is. Studenten en medewerkers krijgen de vraag om niet naar het gebouw aan de Wijnhaven in het centrum van Den Haag te komen.

12 oktober '23 (21:08)

Ondanks kritiek bouw nieuw vergadercomplex Surinaamse parlement gestart

Ondanks brede kritiek is donderdag de bouw begonnen van een nieuw vergadercomplex voor het Surinaamse parlement, de Nationale Assemblée. Een moderne vergaderzaal, kantoren, een publieke tribune en andere voorzieningen komen in het oude stadscentrum, pal achter de replica van het historische gebouw dat in 1996 is afgebrand.

14 augustus '23 (19:23)

Herstelwerkzaamheden door ontsporing Gotthardtunnel duren langer

De herstelwerkzaamheden in de Gotthardtunnel in Zwitserland gaan ook na woensdag door. Dat melden de Zwitserse spoorwegen (SBB) op hun website. In de tunnel ontspoorde vorige week een goederentrein, waardoor een zeer belangrijke transportroute voor goederenvervoer tussen het noorden en het zuiden van Europa geblokkeerd raakte.

10 augustus '23 ( 7:08)

Zesde maand op rij krimpende industrieproductie Nederland

Nederlandse industriebedrijven produceerden in juni in doorsnee 7,7 procent minder dan een jaar eerder, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het was de zesde maand op rij dat de industriële productie op jaarbasis een krimp liet zien. In mei zakte de productie al met ruim 9 procent en in april was sprake van een daling van meer dan 12 procent. Ook in de voorgaande maanden van 2023 kromp de productie op jaarbasis.

07 augustus '23 ( 8:08)

TU Delft geeft grote bouwopdracht aan Heijmans

Bouwconcern Heijmans heeft een grote opdracht gekregen van de TU Delft. Het beursgenoteerde bedrijf gaat aan de slag met de nieuwbouw van de faculteit Technische Natuurwetenschappen. Met de klus is circa 130 miljoen euro gemoeid.

23 juni '23 (15:38)

In september komt kabinet met eigen plan landbouwsector

Het kabinet komt in september met zijn eigen plan voor de hervorming van de landbouwsector, zei minister Piet Adema (Landbouw) vrijdag na de ministerraad. Daarin zal staan hoe de sector tot en met 2040 hervormd zal worden. Eerder deze week klapte het overleg over het Landbouwakkoord toen lobbyclub LTO zich terugtrok.