Bij hypotheken waarvan de waarde hoger is dan het onderpand, wordt vaak een risico-opslag gerekend boven op de normale rente. ACM constateert dat dit bij de huidige bank van de huizenbezitters echter niet gebeurt, omdat er geen nieuwe risicobeoordeling wordt gemaakt bij het aflopen van de rentevaste periode.

Als een klant wil overstappen, maakt een eventuele nieuwe bank wel een risicobeoordeling. Door de strengere hypotheekregels betekent dat meestal dat banken de huizenbezitters helemaal niet accepteren. Volgens een schatting van de consumentenwaakhond zijn er ongeveer honderdduizend huizenbezitters die hierdoor niet kunnen overstappen.

ACM onderzocht de overstapproblemen na vragen van onder meer consumentenorganisaties. Zij vreesden voor uitbuiting van mensen met te weinig hypotheekonderpand. De waakhond concludeert nu dat hiervan geen sprake is en dat deze klanten niet slechter af zijn bij hun huidige bank dan andere klanten met genoeg onderpand.

Dat andere banken de groep niet accepteren, is volgens ACM wel onduidelijk. De Nederlandse Vereniging van Banken heeft inmiddels toegezegd hier meer openheid van zaken over te geven. Volgend jaar komt er een informatiepunt over restschulden, maakte de bankenvereniging al eerder bekend. Dat moet leiden tot meer transparantie.