"Gebouwen afbreken slecht voor geestelijke gezondheid"

Door Redactie Nationale Bouwgids
5 min
AMSTERDAM (ANP) – Mensen hechten aan gewoonten en voelen zich verbonden met de plaats waar ze wonen. Daarom is het beter voor hun geestelijke gezondheid om niet al te veel oude gebouwen af te breken. Dat vindt architectuurhistoricus Vincent van Rossem.

Tijdens de Open Monumentendag 2011 staan komend weekeinde oude gebouwen die een nieuwe functie krijgen centraal.

Het is dit jaar voor de 25e keer Open Monumentendag. Pieter van Vollenhoven gaf donderdag het startsein voor de jubileum­editie in Cultuurpark Westergasfabriek in Amsterdam. Tijdens de weekwisseling zijn in het hele land zeker 3500 monumenten gratis toegankelijk. In Amsterdam openen 64 panden met een nieuwe bestemming hun deuren, waaronder gebouwen die normaliter dicht zijn. Daarnaast zijn er onder meer wandelingen, boottochten en negen lezingen in de hoofdstad.

Een van de lezingen is van Van Rossem. Hij is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en het Bureau Monumenten & 
Archeologie Amsterdam en spreekt zaterdag over het hergebruik van gebouwen. In Amsterdam krijgen bijvoorbeeld pakhuizen, kerken en diamantslijperijen regelmatig een nieuwe bestemming. Dat is te verkiezen boven slopen, vindt de historicus.

Zo is het erg jammer als kerken worden afgebroken, want ze zijn vaak gezichtsbepalend voor de buurt, vindt Van Rossem. Neem de Posthoornkerk met zijn karakteristieke torens. Pierre Cuypers (1827-1921), bekend van onder meer het Amsterdamse Centraal Station, ontwierp het godshuis aan de Haarlemmerstraat. In het gebouw zitten nu diverse bedrijven, maar het is nog duidelijk te zien dat dit een kerk was.

Het herbestemmen van gebouwen kan de gemoederen soms flink verhitten. Zo is de graansilo Korthals Altes uit 1896 in het Amsterdamse havengebied tegenwoordig een appartementencomplex. Om het gebouw geschikt te maken voor bewoning moesten er wel ramen in komen. „Daar is flink over gesteggeld in de monumentenwereld: of die ramen wel konden. Ik vind dat als je kunt kiezen tussen afbreken of ramen, de keuze dan snel is gemaakt”, aldus Van Rossem.

Vorig jaar bezochten 850.000 mensen de monumentendag. Omdat het dit jaar de 25e editie is, konden belangstellenden vanaf 26 maart 25 weken lang elke week een monument gratis bekijken. Die „estafette” eindigt dit weekeinde in Amsterdam.