De bouw en verbouw van huizen, kantoren en scholen kost veel energie. Door duurzaam te bouwen en verbouwen daalt de uitstoot van broeikasgassen, worden materialen hergebruikt en minder (schaarse) grondstoffen gebruikt. De overheid stimuleert burgers, bouwbedrijfsleven en gemeenten aandacht te besteden aan duurzaamheid en ondersteunt dit onder andere met subsidies voor duurzame energie, bijvoorbeeld voor zonnepanelen.
Vraag en antwoord
Wat is duurzaam bouwen en verbouwen?
Zijn er voorschriften voor duurzaam bouwen?
Is duurzaam bouwen duurder?
Wat zijn de voordelen van duurzaam bouwen?
Wat is duurzaam bouwen en verbouwen?
Duurzaam bouwen is een breed begrip. Bij duurzaam bouwen en verbouwen gaat het er vooral om dat men rekening houdt met de effecten op het milieu. Dat moet dan zowel bij het ontwerp gebeuren als tijdens de bouw, verbouw, renovatie of sloop van gebouwen en andere bouwwerken,. Bij duurzaam bouwen gaat het ook over het gebruik van het gebouw. Bijvoorbeeld over de emissie van CO2 door energieverbruik voor verwarming en koeling van een gebouw. Men bekijkt de milieueffecten dus over de hele levensduur van het gebouw of bouwwerk.
Passief huis
Een passief huis is een woning die zo is ontworpen en gebouwd dat er een minimum aan energie nodig is voor de verwarming van de woning. Een passief huis is vaak extreem goed geïsoleerd en op de zon georiënteerd. Vanaf eind jaren 80 zijn in diverse Europese landen ’Passief huizen’ gebouwd. Maar de laatste jaren worden er ook steeds meer kantoren, scholen en andere gebouwen gerealiseerd volgens het Passiefhuis-concept. Naast nieuwbouw wordt er ook steeds meer in de bestaande bouw volgens dit concept gewerkt.
Uw bestaande woning
Uw makelaar of bouwer zou u moeten kunnen vertellen of uw bestaande woning duurzaam is gebouwd. In de technische informatie moet staan welke maatregelen, materialen of producten zijn toegepast. Steeds vaker worden keurmerken en certificaten gebruikt om aan te tonen dat de woning of het gebouw een zekere kwaliteit heeft. Deze keurmerken en certificaten verschillen echter ook zelf in kwaliteit. Voor meer informatie over keurmerken kunt u terecht op consuwijzer.nl.
Tips voor duurzaam bouwen
Denk bij duurzaam bouwen aan het volgende:
- Verminder de belasting van het milieu door al in de ontwerpfase rekening te houden met de gewenste technische levensduur van het gebouw en te kiezen voor milieuvriendelijke bouwwijzen en materialen.
- Houd bij het ontwerp en de materiaalkeuze zo veel mogelijk rekening met hergebruik van bouwdelen en recycling van materialen die vrijkomen bij de sloop van het gebouw na het einde van de levensduur.
- Bekijk eerst of een gebouw in aanmerking komt voor renovatie, samenvoeging of splitsing, dan wel herbestemming (transformatie van kantoren) voordat u kiest voor slopen van het gebouw.
- Ontwerp het gebouw zo, dat het in de toekomst makkelijk is aan te passen aan de wensen van (nieuwe) gebruikers.
- Pas duurzame technieken toe om te besparen op energie- en materiaalgebruik.
- Pas maatregelen toe die tijdens het gebruik van het gebouw leiden tot energiebesparing en dus kostenbesparing (vermindering van energielasten).
- Zorg dat energiezuinig gebruik (van installaties) en beheer van het gebouw eenvoudig is voor de gebruikers.
Toolkits duurzaam bouwen
Er zijn 3 toolkits uitgegeven met concepten en praktische handleidingen voor het duurzaam ontwerpen van woningen en utiliteitsgebouwen:
- de Toolkit duurzame woningbouw II;
- de Toolkit bestaande bouw;
- de Toolkit duurzame kantoren.
De toolkits zijn te bestellen via de website toolkitonline.nl.
Zijn er voorschriften voor duurzaam bouwen?
De bouwtechnische voorschriften voor duurzaam bouwen zullen naar verwachting worden opgenomen in de bouwregelgeving. In het ontwerp van het Bouwbesluit 2012 zijn voorschriften opgenomen waarin de Bepalingsmethode milieuprestaties gebouwen en gww-werken is aangewezen. Dit betekent dat in de toekomst bij de aanvraag van een omgevingsvergunning voor bouwen een berekening van de milieueffecten van het bouwen van een woning of kantoor moet worden ingediend.
Gemeentelijk beleid
Naast wettelijke (publiekrechtelijke) eisen voor duurzaam bouwen is er in een groot aantal gemeenten sprake van beleid voor duurzaam bouwen. Gemeenten stimuleren ontwikkelaars en bouwers woningen duurzaam te bouwen. Ook kunnen partijen langs privaatrechtelijke weg afspraken maken over de realisatie van duurzaam bouwendoelstellingen binnen een project.
Bepalingsmethode Milieuprestaties gebouwen en GWW-werken
Belangrijk is dat er objectieve, betrouwbare informatie wordt gegeven over de kwaliteit van de woning. Voor het eenduidig bepalen van de milieueffecten van een woning, kantoor of ander bouwwerk is de ‘Bepalingsmethode milieuprestatie van gebouwen en gww-werken’ ontwikkeld. Deze rekenmethodiek en de daaraan gekoppelde nationale milieudatabase is de basis voor de milieueffectberekening van het materiaalgebruik. Voor die berekening worden in de praktijk diverse rekeninstrumenten toegepast, zoals GPR Gebouw, GreenCalc, DuBoCalc en BREEAM.NL.
Deze instrumenten werken met de Bepalingsmethode milieuprestatie van gebouwen en gww-werken en geven betrouwbare informatie over de duurzaamheid van een gebouw of bouwwerk.
Is duurzaam bouwen duurder?
Duurzaam bouwen is niet per se duurder dan niet-duurzaam bouwen. Door andere bouwwijzen en materiaalgebruik kan duurzaam bouwen soms goedkoper zijn. Verder is van belang welke kosten worden beschouwd. Als alleen de stichtingskosten (de grond- en bouwkosten) worden bekeken, lijkt het of duurzaam bouwen duurder is, maar vaak zijn de onderhoudskosten van een duurzaam gebouw een stuk lager. Ook worden de energie- en waterbesparende maatregelen tijdens het gebruik van de woning terugverdiend, doordat de energie- en waterrekening lager uitvalt. Voor de kopers of gebruikers van een woning of gebouw is dat een voordeel.
Subsidie duurzaam bouwen
Duurzaam bouwen en verbouwen wordt ondersteund door specifieke subsidies, zoals:
- Groenregeling: goedkope financiering voor duurzaam vastgoed;
- Tender NESK: voor energiezuinige scholen en kantoren;
- MIA: belastingvoordeel voor duurzame bedrijfsinvesteringen.
Gemeenten en provincies hebben ook diverse subsidies, en de Europese Unie kent een aantal stimuleringsregelingen voor duurzaam bouwen, zoals de Energy Efficient Buildings.
Meer informatie regelingen en subsidies
Het Agentschap NL heeft meer informatie over alle regelingen en subsidies op het gebied van duurzaam bouwen.
Wat zijn de voordelen van duurzaam bouwen?
Bij duurzaam bouwen gaat het om het ontwerpen en bouwen van gebouwen en bouwwerken met milieuvriendelijke producten, waardoor het milieu minder wordt belast. Ook kunnen bouwdelen of producten worden gebruikt die een langere levensduur hebben, waardoor de negatieve milieueffecten over een langere periode worden verspreid en ze dus per jaar worden verminderd.
Energiebesparing
Een ander voordeel van duurzaam bouwen is de energiebesparing die wordt gerealiseerd tijdens het gebruik van een woning of gebouw. Door energiebesparing en het gebruik van duurzame energie wordt een bijdrage geleverd aan de doelstelling voor vermindering van de uitstoot van CO2 in Nederland. Wanneer minder gas en elektriciteit wordt gebruikt, scheelt dat ook in de energierekening van de bewoners. Energiebesparende maatregelen kunnen ook meer comfort in huis opleveren.